لوله کاروگیت
لوله کاروگیت یا لوله پلی ایتلن دوجداره یکی از انواع لوله‌های بسیار پرکاربرد محسوب می‌شود. در تعریف دقیق لوله کاروگیت، باید گفت به لوله‌های پلی‌اتیلنی از نوع HDPE یا پلی‌اتیلنی با چگالی بالا که فرم ظاهری آنها خرطومی است و سطح داخلی آنها زرد رنگ و صیقلی هستند گفته می‌شود که به دلیل مزایا و ویژگی‌های بسیار عالی خود نسبت به سایر لوله‌ها برای کاربردهای مختلف در اولویت قرار دارد.
برخی از شرکت‌های تولید لوله کاروگیت آنها را همراه با پوشش الیافی تولید می کنند که به آنها لوله کاروگیت PVC می گویند با این حال نوع بدون پوشش یا آستر کاربردهای قابل استفاده بیشتری دارد. به طور کلی کاربردهایی که برای این نوع لوله‌ها در نظر گرفته‌اند از انتقال آب و فاضلاب تا محافظت از شیرآلات را شامل می‌شود که این همه کاربرد به خاطر دوام و ماندگاری بالا، قیمت عالی و وزن کم می‌باشد.
ساختار این لوله‌ها را با ظاهر شیاری یا کنگره‌ای سطح بیرونی می‌شناسند که البته با برخی لوله‌های دیگر مثل اسپیرال یا کورتیوب شباهت دارد. به طور کلی دلیل شیاردار و کنگره‌دار ساختن سطح خارجی لوله‌های کاروگیت این است که در اثر استفاده در داخل زمین، به‌خاطر فشار وارد شده از اطراف و نیروهای بالایی مثل خاک و عبور ماشین‌های سنگین ترک برنداشته و نشکند.
جدار داخلی لوله کاروگیت را هم صاف و صیقلی می‌سازند تا هم در مواردی که کیلومترها لوله‌کشی نیاز است مایعات و سیالات داخل آن افت فشار پیدا نکنند و رسوب ایجاد نشود و در مواقعی که مایعات اسیدی، بازی و پساب صنعتی منتقل می‌شود زمان اصطکاک و واکنش با لوله به حداقل برسد.
طول عمر و ماندگاری این لوله‌ها به چه عواملی بستگی دارد؟
لوله‌های کاروگیت طبیعتا وقتی از مواد اولیه با کیفیت و مرغوب ساخته شده باشند دوام و ماندگاری بالایی خواهند داشت اما موردی که بعد از شرکت تولیدکننده کاروگیت در طول عمر و ماندگاری آنها نقش دارد شرایط و نحوه نصب و جایگذاری است.
با توجه به اینکه لوله‌های کاروگیت را داخل زمین دفن می کنند و فشارهای زیادی از جهات مختلف و بالاسری وارد می گردد، حالت شیاردار خارجی آنها سبب پخش شدن این فشار و افزایش بسیار زیاد تحمل فشار آنان می گردد اما این حالت در شرایطی رخ خواهد داد که خاک اطراف لوله کاروگیت هیچ سنگ و ریگ یا شئ نوک تیزی نداشته باشد و به همین دلیل کاملا بررسی
می شوند در غیر این صورت سریعا آسیب خواهند داد.
مورد بعدی بررسی میزان عمق خاک گود برداری شده، لوله گذاری صحیح و استفاده از اتصالات مقاوم می باشد که دوام و ماندگاری لوله کاروگیت را پس از نصب تعیین می کنند چرا که انجام تعمیرات در درون زمین، بسیار زمان بر و با هزینه‌های زیاد هستند به همین دلیل باید کاملا حرفه ای جایگذاری گردند و در این شرایط می توان انتظار داشت که بین 50 تا 100 سال بدون مشکل کار کنند.
ویژگی‌های لوله کاروگیت
لوله کاروگیت به طور کلی ویژگی‌هایی دارد که استفاده از آنها نسبت به سایر لوله‌ها از هر لحاظ مقرون به صرفه‌تر و مناسب‌تر ساخته است که در این قسمت به برخی از مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد و در قسمت های بعدی به ویژگی های اختصاصی لوله های کاروگیت خواهیم پرداخت:
- مقاومت بسیار بالای این نوع لوله ها در برابر مواد اسیدی و بازی که به آن مقاومت در برابر خوردگی می گویند سبب شده تا برای انتقال اسید و بازهای قوی مناسب باشد.
- دوام و ماندگاری بسیار بالای آنها که عوامل تأثیرگذار بر آن را توضیح دادیم خیال شرکت ها را حداقل برای 50 سال و حتی تا 100 سال راحت می کند.
- جدار داخلی این نوع لوله ها کاملا صاف و بدون برجستگی و زبری است و همین ویژگی سبب شده تا جریان مایعات حتی در فواصل بسیار زیاد با افت فشار رو به رو نشود و از طرفی نیز با کمتر شدن ضریب اصطکاک، رسوب در لوله ها تشکیل نگردد.
- انعطاف پذیری لوله کاروگیت بسیار بالاست و همین عامل باعث شده که به جز فشار خارجی از سمت اشیای تیز و سنگریزه و غیره آسیبی به آن وارد نشود.
- وزن آنها نسبت به لوله های فولادی و چدنی و غیره بسیار پایین تر است و لذا نیاز به صرف هزینه های زیاد بابت حمل و نقل نیست.
- به خاطر اینکه می توان آنها را جوش داد و از کوپلر استفاده نمود، نصب آنها سرعت زیادی دارد.
- تولید این لوله ها در قطرهای مختلف (قطر داخلی) از 110 تا 4000 میلیمتر امکان پذیر است که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
- ویژگی بسیار مهم و عالی لوله کاروگیت این است که جوندگان و حیواناتی مثل موش و غیره از آن استفاده نمی کنند چون به هیچ وجه ارزش غذایی ندارد.
کاربرد این لوله‌ها چیست؟!
لوله کاروگیت با توجه به ویژگی های گفته شده کاربردهای زیادی دارد و تقریبا در تمامی صنایعی که نیاز به لوله کشی داشته باشند تا مواد مختلف را انتقال دهند استفاده می شود:
- سیستم های جمع آوری و انتقال آب باران
- جمع آوری و انتقال فاضلاب های صنعتی، بیمارستانی، شهری، خانگی و کشاورزی
- جمع آوری و انتقال مواد اسیدی، بازی و نمک
- سیستم های کشاورزی برای زهکشی و آبیاری در کشاورزی
- تأسیسات صنعتی برای تصفیه آب
- لوله های فاضلابی
- انتقال مایعات و پساب از مخازن ذخیره و تصفیه کننده
البته توجه داشته باشید که پیشرفت های اخیر در تولید لوله کاروگیت سبب شده تا هر از چند گاهی کاربردهای دیگری نیز برای آن ذکر شود. توجه داشته باشید که برای هر کدام از کاربردهای گفته شده نوع خاصی از آن را استفاده می‌کنند به عنوان مثال در زهکشی و کشاورزی جداره آنها دارای سوراخ است تا هم مواد مختلف زیرزمینی جمع آوری شده و هم در مناطقی که زباله ها دفن می گردند، محلول های سدیم را جمع آوری کنند و در کشاورزی نیز برای آبیاری و انتقال آب استفاده شوند.
انواع لوله کاروگیت و کاربرد هر یک
لوله های کاروگیت براساس سایزبندی که دارند کاربردهای مختلفی پیدا کرده اند که بد نیست با این موارد نیز آشنا شوید (اعداد ذکر شده بیانگر قطر داخلی به میلیمتر است):
- لوله کاروگیت سایز 110 کاربرد این نوع لوله ها زیاد نیست چرا که در برخی اوقات به خاطر جریان سینوسی فاضلاب باعث گرفتگی لوله خواهد شد مخصوصا که مواد جامد آن زیاد باشد. تنها مقاومت مکانیکی آن هم 31.5 کیلو نیوتن است. معمولا برای غلاف دور کابل های برق استفاده شده و در ترکمنستان بیشترین کاربرد را دارد.
- لوله کاروگیت سایز 125 این نوع لوله ها بیشتر برای جمع کردن فاضلاب خانگی در کوچه هایی که 8 متری هستند و البته فقط برای خانه های نهایتا 2 واحده استفاده می شود. کاربرد دیگر آن برای جمع کردن آب باران است که باید بخشی از آن برای فرو رفتن پاروی تمیزکاری در مواقع نیاز بریده شود. تنها مقاومت مکانیکی تولیدی آن نیز 31.5 کیلو نیوتن می باشد.
- لوله کاروگیت سایز 160 از پرکاربردترین نوع لوله های کاروگیت که در مقاومت های مکانیکی یا حلقوی متنوعی مثل 8، 16، 31.5 و 64 کیلو نیوتن تولید می گردد و برای کوچه های 10 متری استفاده می شود تا فاضلاب های خانگی را
جمع آوری کند. - لوله کاروگیت سایز 200 یکی از پرکاربردترین و پرمصرف ترین لوله های فاضلابی است که تمامی کارخانه های تولیدی خط تولید بسیار فعالی دارند که مشتریان بسیاری خواهان خریداری آن هستند. از موارد کاربرد آن می توان به فاضلاب، زهکشی و غلاف دور کابل و محافظت از شیرآلات در آبیاری های قطره ای اشاره نمود.
- لوله کاروگیتسایز 250 بعد از سایز 200 پرکاربردترین نوع لوله های کاروگیت فاضلاب و زهکشی است که به آن لوله 10 اینچی کاروگیت هم می گویند. البته دقت داشته باشید که برخی اوقات به شکل 300 میلیمتری هم تولید می گردند که بخاطر انحراف معیار در خط تولید می باشد.
- لوله کاروگیت سایز 315 یکی از لوله های بسیار پرکاربرد در بین لوله های دو جداره کاروگیتی است که اکثرا برای انتقال فاضلاب در خیابان های 20 متری استفاده شده و می توان در عمق 7 متری خاک نیز دفن گردد که البته در نوعی که با مقاومت مکانیکی و حلقوی 64 کیلو نیوتنی تولید می گردد امکان دفن لوله در عمق های بیشتر نیز هست.
- لوله کاروگیت سایز 400 از این نوع لوله ها برای ساخت منهول، شوتینگ زباله ها، غلاف دور کابل های قطور مخابراتی و کابل های برق استفاده می گردد.
- لوله کاروگیت سایز 500 از این نوع لوله ها در اگوی شهری استفاده زیادی می شود که امکان تولید آن به شکل اسپیرال یا ترکیبی کاروگیت – اسپیرال وجود دارد. مصرف این نوع لوله ها بسیار پایین است.
- لوله کاروگیت سایز 600 این نوع لوله ها با مقاومت مکانیکی مختلف 16، 31.5 و 64 کیلو نیوتنی تولید می گردد که بستگی به نوع فشار و عمقی دارد که به آنها وارد خواهد شد. از این نوع لوله ها برای جمع کردن و منتقل نمودن فاضلاب، تولید Manhole و حتی لوله های انتقالی آدم رو مخازن سپتیک استفاده می شود.
- لوله کاروگیت سایز 700 این نوع لوله ها نه تنها در ایران بلکه در جهان نیز کاربرد زیادی ندارند و فقط به صورت سفارشی تولید می گردند و قطر خارجی آن بستگی به عمق محل نصب و طراحی آنها بستگی دارد. در صورت استفاده فقط برای
جمع آوری فاضلاب خیابان های 30 متری و شهرک های صنعتی و کارخانجات کاربرد خواهد داشت. - لوله کاروگیت سایز 800 تا 3200 میلیمتر توجه داشته باشید که به خاطر موضوع مورد بحث یعنی لوله های کاروگیت از جدا کردن و کاربرد سایز 800 تا 3200 خودداری کردیم چرا که اساسا از سایز 800 تا 2500 وارد نوع اسپیرال (Spiral) و از 2500 به بالا وارد نوع کورتیوپ (Core Tube) می گردد. اما چون کاربرد این نوع لوله ها با لفظ کاروگیت زیاد است از آنها با همین اسم نام برده می شود که در واقع انواع اسپیرال و کورتیوپ، نوع خاص و پیشرفته کاروگیت محسوب می شوند که در انتهای مطلب به تفاوت آنها اشاره خواهیم کرد.
